Harry Tuinier.nl
image_pdfimage_print

Tips uit 2013

December 2013:

Zo vlug mogelijk na afkalven in de VMS.

Voor vaarzen, maar oudere koeien trouwens ook, is het erg belangrijk dat ze zo vlot mogelijk na het afkalven door de VMS worden gemolken. De vaarzen zijn dan nog een beetje in trance van het afkalven en geloven eerder dat dat er blijkbaar ook bij hoort.

Verder komen de natuurlijke hormonen sneller in actie, o.a oxytocine, die zijn nodig om de melk makkelijker te laten schieten maar daarvan gaat de baarmoeder ook sneller inkrimpen. Dat schijnt niet prettig te zijn, maar is heel gezond want dan krijgen bacteriën en vuil ook veel minder kansen!

Ook wordt de productie dan meteen en beter gestimuleerd. Als ze het kan moet ze de eerste dagen 3x gemolken worden, dat lukt niet altijd maar is wel belangrijk! Ook voor zucht en stuwing. Als de tussentijden van het melken langer worden wordt het uier voller en harder. Dus is het melken pijnlijker en komt het ook voor dat ze niet goed leeg gemolken wordt.
U mag het een beetje vergelijken met uw bezoek aan de tandarts, hoe langer u  het uitstelt hoe pijnlijker het wordt en hoe meer u er tegenop ziet om de volgende keer weer te komen….
Bent u op tijd en geen pijn gevoeld, dan gaat u de volgende keer ook eerder. De koe krijgt ook nog een beloning in de vorm van krachtvoer 😉

Daarom is het ook belangrijk wanneer u makkelijk in de koppel ziet waar de verse koeien lopen!  (Zie Tip v.d.M. Aug. 2013)

 

November 2013:

Waar moet ik om denken voor opstarten met robotmelken.

Er zijn en worden de laatste tijd nogal veel nieuwe stallen gebouwd, Gelukkig hebben velen daarbij gekozen voor automatisch melken.

Bij DeLaval krijgt u meestal een “inpassingsboek” of document. Hierin staan al verschillende tips zowel voor de veehouder maar ook voor de monteurs en of installateurs. Enkele voor de veehouder belangrijke Tips zijn:

  • Start op met max. 50 – 55 koeien per VMS. Zowel koeien als veehouder moet weer veel nieuws leren en dan is het niet prettig wanneer een robot meteen te vol zit.
    Als alles een keer gekalfd heeft kunt u dat aantal rustig uitbreiden.
  • Het is belangrijk dat wanneer het rantsoen veranderd, bijvoorbeeld voorheen volledig TMR, dat dat in de weken vooraf afgebouwd wordt en de koeien leren krachtvoer te eten en waarderen.
  • Structuurrijk voer is erg belangrijk voor de gezondheid en vooral activiteit van de koe.
    Dus bij voldoende structuur in rantsoen leert de koe sneller!
  • Alle koeien klauwbekappen, een maand van te voren.
    Maar hebt u nieuwbouw of op nieuwe beton, dan liefst 3 maanden van te voren! Anders zijn de klauwen veel te dun, nieuwe beton geeft zuur op,  en geeft dat problemen
  • Hoewel wij roepen dat met de VMS van DeLaval “bijna alles” te melken is adviseren we toch om voortijdig afscheid te nemen van koeien die echt kansloos zijn. Dit zijn bijvoorbeeld structurele celgetal koeien, koeien met slecht beenwerk die u nu ook steeds moet ophalen.
    Koeien met de achterspenen in de plooi van de ophangband of met gekruiste achterspenen zijn ook nog wel eens moeilijk. Verder kent u zelf het beste uw koeien.
  • Plaats in de oude stal of in de jongveestal enkele klaphekjes zoals die later in de nieuwe stal / situatie komen, dan kunnen de koeien daar vast aan wennen
  • Scheer uiers en staarten enkele dagen voor opstart
  • Zorg dat er op de dag van opstart geen andere werkzaamheden of aandacht verslappers zijn, de monteur en speciale inmelkers hebben vaak veel te vertellen en uit te leggen, dat zou jammer zijn als u dat niet opneemt
  • Zorg voor voldoende (land)hekken: die goed opstellen zorgt voor veel rust tijdens de opstart.  Bij Feedfirst enkele minder, dan zijn markeerstiften om te zien met welke koeien begonnen is weer handig.

Bij opstarten met de V300 mag men met ca. 5 – 8  koeien meer per VMS opstarten.
Dit van wege de hogere capaciteit.

 

Oktober 2013:

Vragen rond mogelijkheden, handigheden met VMS en DelPro.

Momenteel kom ik, o.a. via het Vitaliteitspakket, maar ook via rechtstreekse aanvragen, vaker op bedrijven die al meerdere jaren met VMS(sen) van DeLaval werken. Dit zijn goede bezoeken mede omdat de veehouder over het totale veemanagement niet zoveel “brede sparringpartners” treft.
Dat een robot in combinatie met de computer erg veel kan is een gegeven, dat alles niet benut wordt is óók een gegeven. Ook zijn er dingen die niet kunnen omdat een robot en computer nu eenmaal een machine en geen mens is.
Het gebeurt echter ook dat een veehouder, soms al jaren, denkt “daar moet ik maar mee leren leven” terwijl het wèl kan!

Hebt u vragen over instellingen, (on)mogelijkheden of manier van werken? Waar loopt u af en toe tegenaan en wat zijn uw meest voorkomende vragen rond VMS melken en haar mogelijkheden of onmogelijkheden?

Trek aan de bel of nog liever: => mailen naar harry@harrytuinier.nl

U hebt voor het programma betaald, dus u mag => moet het ook benutten!

 

September 2013:

Koe melkt zichzelf naar driespeen.

Koeien maken zichzelf soms driespeen door te vaak onvolledig gemolken te zijn. Bijvoorbeeld door vaak af te trappen of erg langzaam te melken. Of omdat dat speen moeilijk gevonden, aangesloten, wordt.  De computer denkt na enkele keren dat de koe met dat speen gewoon zo weinig geeft en meldt het ook niet meer dat ze dan onvolledig gemolken is. Daarvoor moet ze namelijk 50% minder dan de verwachte melkgift geven. En als de melkgift een paar keer net boven de 50% blijft meldt een computer dat niet.

Wanneer u ziet dat een koe niet goed leeggemolken is en het toch niet (meer?) gemeld wordt als onvolledig, zorg dan dat die koe af en toe in uw bijzijn volledig gemolken wordt zodat u weet waarom de koe niet goed gemolken wordt en de computer weer weet hoeveel melk die koe hoort te geven.

Komt het door vaak aftrappen, kijk dan of u met voorzichtiger of niet voorbehandelen, type dipmiddel (voor zachte spenen), langzamer voeren of door de tijdsinstelling voor “onvolledig melken” te verhogen (dan heeft de koe nog een slap uier en heel weinig voer gespaard en is ze sneller vervelend) of deze instelling zelfs uit te zetten als het om geleidbaarheid van deze koe kan.

Komt het door langzaam melken vink dan op de koekaart bij “VMS instellingen” bij “Instellingen” “Verlaag limiet voor afname” aan. Ook is “Dubbel voorbehandelen” een optie, en langzamer voeren natuurlijk, dan wordt de koe beter en langer gestimuleerd om de melk goed te geven.

Ook vaak zijn onvolledig gemolken koeien koeien met klauwproblemen, die staan ook niet relaxed, niet vierkant en willen de pijnlijke poot nog wel eens jeuken aan de melkbekers….

 

Augustus 2013:

Nieuwmelkte koeien opvallend door de stal.

Erg belangrijk voor een goede start en lactatie na afkalven is gewoon de fitheid van de koeien, vooral de eerste dagen na afkalven.

Dan gebeurt er heel veel met de koe, net gekalfd dus verzwakt, rantsoenwijziging, groepswijziging en dus de hiërarchie in de koppel,  en als ze veel melk gaat geven heeft ze ook een veel grotere energie behoefte.
Bij robotmelken kan, doordat de koe vaker gemolken wordt, de melkgift sneller omhoog gaan en is deze periode extra spannend.

Om haar gedrag en fitheid goed in de gaten te houden zijn er veehouders die na het afkalven de koeien de eerste 10 dagen een fel gekleurd halster om doen. Dan zie je in een oogopslag waar de koe is, hoe de koe is, en of ze zich vaak genoeg aan het voerhek meldt, enz.

Als je de activiteit van de koe vaak ziet zijn keuzes rond krachtvoeropbouw of behandelingen vroeg te maken!

Soms kunnen pijnstillers  in deze periode zorgen dat een koe, vooral een vaars, net wat vaker naar het voerhek komt en daardoor sneller over het “dooie punt”  komt.

 

Juli 2013:

Krachtvoeropbouw naar afkalven.

Tijdens mijn bedrijfsbezoeken laat ik vaak een formulier achter over krachtvoeropbouw na afkalven.

Dat dit een heel belangrijk punt is hoeft geen uitleg.

Het beste resultaat wordt hiermee gehaald wanneer u dit invult met een voeradviseur die met u de kwaliteit van uw ruwvoer kent maar ook de eigenschappen van de krachtvoersoorten die u gebruikt kent. Hoe dit gebruikt moet worden steek ik altijd vrij veel tijd in want koeien goed door de transitie periode loodsen is vakwerk en levert veel geld en levensduur van de koeien op.

Bij koeien die gewoon keurig afkalven en zich daarna voldoende aan het voerhek laten zien is krachtvoeropbouw niet moeilijk en daar is al veel kennis over die gebruikt kan worden.
Bij deze koeien houden we er rekening mee dat ze rond afkalven veel minder ruwvoer vreet en dat dat in de komende weken snel elke dag meer wordt. Dan kan een koe, pens, ook meer krachtvoer aan zonder dat we meteen bang hoeven te zijn voor pensverzuring, bevangenheid, negatieve energiebalans, enz. enz. (zie ook Tip okt. 2010)

Maar er zijn ook koeien die, bijvoorbeeld zwaar afgekalfd hebben, of om wat voor reden te mager de lactatie beginnen, of niet prettig lopen, enz.  Misschien niet in goede conditie droog gezet zijn maar zeker niet in juiste conditie afgekalfd hebben. Wanneer deze te weinig aan het voerhek komen en nog te weinig ruwvoer vreten zijn dat koeien waarbij we liever ook iets langzamer krachtvoer opbouwen of even een paar dagen wachten met opbouwen, en zeker voorzichtiger zijn met “snellere”  of eiwitrijke krachtvoersoorten .

Bij vaarzen zijn we graag sowieso iets voorzichtiger met deze krachtvoersoorten, die moeten immers behalve melk geven ook nog groeien.
(1 jaar 10.000 is leuk maar 100.000 liter levensproductie is beter 😉

Op de gegeven lijst staan deze genoemd “moeilijke start”  groep. Dat zijn dus alle koeien waarvan u denkt dat de ruwvoeropname de eerste dagen of weken na afkalven te weinig is.
Maar dat kunnen ook dikke koeien zijn die gewoon lui zijn of met veel zucht of vet afgekalfd hebben en ook te weinig aan het voerhek komen (te weinig structuur t.o.v. energie in droogstand?).

Dan heb ik een categorie “dominant en / of te dik” genoemd, en daarmee bedoelen we:  de dominante koeien, vaak royaal in conditie, die na afkalven meteen de leiding weer overnemen, andere koeien aan het voerhek verdringen en meestal heel snel op een hoge productie zitten. Deze koeien kun je dus sneller krachtvoer opbouwen dan de andere groepen. Deze koeien teren op hun reserves en gaan anders tussen 30 en 50 dagen al weer in productie dalen. Dit is ook nog eens slecht voor de lever.

Het doel is natuurlijk dat alle koeien in de “gezond” rubriek vallen. Dat hebben we met levend vee niet altijd in de hand. Maar tijdens de droogstand in verhouding veel structuur in plaats van energie, ruimte om te lopen, liggen en bewegen, verzorgde klauwen, juiste Ca / P verhouding en het goede Kationen / Anionen spel brengt veel koeien in de gewenste rubriek.

Best nog wel ingewikkeld dus! Gelukkig hebt u met DeLaval de mogelijkheid om eenvoudig bij te sturen als het niet volgens het boekje is gegaan… Succes!

 

Juni 2013:

Gezonde klauwen, niet alleen bekappen, ook rust(en) en prettige ondergrond belangrijk. 

Klauwaandoeningen zijn nog steeds een van de grootste kostenposten op een bedrijf. En dat gaat bij het melken met een melkrobot nog duidelijker op omdat een koe zelfstandig moet bedenken hoe vaak ze naar de VMS gaat en ook hoe vaak naar voerhek en drinkbak. Hierin beperken kost (veel) melk en levensduur! Daarbij komt dat een kreupele koe in de VMS nooit stil staat en dus ook nog moeilijker aansluit en dus langer in VMS moet staan. Daar is zowel de koe als de boer niet blij mee!!

Belangrijke maatregelen:

Lactatie gebonden bekappen: voor droogstand en als ze over 100 dagen in lactatie zijn, nadat de negatieve energiebalans periode voorbij is. Dit moet zorgen dat koe zo evenwichtig mogelijk loopt en zo weinig mogelijk scheurtjes en kloven rond de klauwen krijgt, want daar zijn bacteriën als Mortellaro e.d. dol op…!!
(zie ook cursus aanbod en Tip okt. 2011)

Ligplaatsen: voldoende rust zodat “vetkussen” dat tussen “leven” en hoorn zit bespaard blijft en daardoor de koe veerkrachtiger en prettiger en dus veel langer blijft lopen.
Een koe moet 12 -14 uren per dag relaxed liggen!
Dit is ook heel belangrijk voor de doorbloedingen (lees: opschonen, afvoer ziekmakende bacteriën, virussen, enz.) van uiteraard de benen maar ook van het uier of evt. verwondingen of andere ontstekingen van de hele koe
Een goed uitgeruste koe heeft sowieso meer weerstand.

Voetenbad: hebt u de mogelijkheid deze regelmatig te gebruiken?

Egale looppaden en ruime passeermogelijkheden: ivm witte lijnen defecten

Looppaden droog en “schoon”: met mestschuif die geen bacteriën van of naar jongvee brengt.

Rubber op vloer: vooral bij de droge koeien, bijvoorbeeld in eenrijige stal. Droge koeien wegen vaak makkelijk 100 kg meer.
En rubber op plaatsen waar koeien veel of kort moeten draaien.

Rantsoen: 2/3 van totaal ds. bevat structuurhoudend ruwvoer, vooral erg belangrijk vlak na afkalven. Een lekker ruikende top hooi doet dan wonderen.
Uiteraard de oudmelkte en droge koeien nog groter deel van rantsoen structuurrijk.

Voorzichtig met eiwit en “snelle energie” zoals graanproducten ivm. bevangenheid.
Dit laat zich pas in de klauwen zien zo’n 4 tot 6 weken nadat de “voerfout”  is gemaakt…

 

Mei 2013:

Serviceteller.

In de PC zit een serviceteller, bij de meeste veehouders wel bekend.

Deze wordt bijvoorbeeld gebruikt om op tijd een attentie te krijgen om tepelvoeringen e.d. te vervangen. Wie “Automatisch voeren” heeft aanstaan met voorzichtige parameters moet wel regelmatig de lijst “Rantsoenberekening log” controleren, en wie niet automatisch voert moet wel uiterlijk elke 2 à 3 weken juiste voerhoeveelheden controleren.
Maandelijks de “Groepsinvoer VMS Dierinstellingen” controleren zorgt dat de VMS met uw koeien doet zoals u dat graag wilt en dat oude instellingen of aanpassingen niet een koeienleven blijven bestaan!

Ook bijvoorbeeld uierbranden of scheren, voer kalibreren of andere belangrijke zaken die u niet moet vergeten zijn handig wanneer ze door de serviceteller worden gemeld!

Wij zijn mensen, wij kunnen denken maar ook wel eens wat vergeten, een computer kan niet denken maar ook niks vergeten! En dat betreft zowel oude instellingen als attenties.

Onder “Controle en beheer”  kunt u de serviceteller aanpassen. Voeg hier de voor u belangrijke items met “nieuw” toe.
Op het “Attentiebord”  kunt u dan een melding krijgen wanneer iets aan de beurt is.

Het leuke is dat wanneer u zelf enkele items toevoegd u het ook interessanter vindt om op te letten en dan worden deze, maar ook de andere andere attenties ook eerder gezien 😉

 

April 2013:

Koeien droogzetten zonder Antibiotica?

Droogzetten zonder antibiotica heeft een paar grote voordelen, o.a.:

  • Het scheelt geld en de ruimte om dierdoseringen per dag minder of anders te gebruiken
  • U brengt door geen behandeling te doen ook niks, goed of kwaad, in het gezonde uier
  • De koe blijft gevoeliger voor penicilline zodat ze bij een eventuele uierontsteking in de volgende lactatie veel beter reageert op de behandeling die u dan uitvoert!

Het is en blijft spannend om zonder antibiotica droog te zetten en daarom is het belangrijk dat u helder voor ogen hebt bij welke koeien het risico op een uierontsteking groter is. En een celgetal van 100 zegt ook niet alles want dat is een gemiddelde en kan wel voor drie spenen een celgetal van 20 zijn en voor een speen, met meestal ook minder melk een celgetal van meer dan 1000 … !!

Met de koemonitor en de grafiek daarachter heeft u een helder overzicht hoe de lactatie van de koe op gebied van productie en uiergezondheid is verlopen. Zo duidelijk zelfs dat u uw keuze zelfs per speen kunt beoordelen. Dit is zonder nauwkeurige geleidsbaarheids meting of iets dergelijks nooit zo goed te doen!

Als u daar bijzonderheden ziet is een droogzetperiode zonder antibiotica extra gevaarlijk!

Zoek de droog te zetten koe op in de koemonitor => klik dubbel zodat u de grafiek ziet, kies voor “productie, geleidbaarheid en bloed” (de onderste)  en dan voor 365 dagen.

Aan de grafiek hiernaast kunt u zien dat de koe met linksachterspeen waarschijnlijk geen uierontsteking heeft, wel subklinisch is en ook nog de minste hoeveelheid melk geeft. Ook de MDi, onderaan, jojoot veel te veel, ook aan het eind.
Als u zo’n grafiek ziet weet u wel wat u moet..!

Uiteraard is het ook voor de hygiëne belangrijk dat de droge koe altijd in een schoon en ruim gedeelte haar droogstand doorbrengen.

 

Maart 2013 :

Voldoende drinkruimte per koe.

Koeien drinken per dag van  ± 80 liter tot wel 200 op een dag!

Zorg voor voldoende ruimte om te drinken, dat betekent 10 cm drinkbak per koe. En let er dan ook nog op waar en hoe de drinkbakken zijn geplaatst. Zo weten we dat een koe uit de VMS altijd dorst heeft, en daarna dus meer ruwvoer vreet dan met een droge mond.  En een koe die net gekalfd heeft heeft ook altijd dorst!  Dus op die plekken moet ze makkelijk en ongestoord kunnen drinken. En in de stal liefst in doorgangen waarbij het belangrijk is dat een koe zich veilig voelt dus niet door een dominante koe in het nauw geduwd kan worden. Dan gaat een bangere of laagrangorde koe alleen het hoogst nodige drinken.
Dus zo vlot mogelijk na de uitloop van de VMS, in de afkalfstal/box, op een plek met voldoende ruimte of doorgang in de stal en natuurlijk makkelijk schoon te houden. Ook eventueel water uit de voorkoeler, dat is lekkerder maar ook vatbaarder voor bacteriën.

Dus bij bijvoorbeeld 60 koeien: drie drinkbakken van 2 meter lengte.

 

Februari 2013:

Krachtvoerstation nodig?

Veel veehouders met melkrobot hebben ook een krachtvoerstation of twijfelen of een nodig is.

We mogen van een koe niet verwachten dat ze meer dan 8 kg krachtvoer in de VMS opvreet. En dat is voor de meeste koeien al teveel.

Dus als er, langdurig, meer (kracht)voer nodig is om haar productie vol te houden hebt u twee mogelijkheden. Of een hoger basisrantsoen, dus meer (bij)producten voor het voerhek, of de extra kilo’s bijvoeren in een krachtvoerstation (of beide een beetje).

Een basisrantsoen met bijproducten kan het rantsoen voor het voerhek ook smakelijker maken, en dat is vooral dit jaar interessant. Maar het heeft ook nadelen want koeien kunnen lang uitselecteren en dus niet precies vreten wat u berekend hebt. Vooral weer de laagrangorde dieren of koeien die wat moeilijker uit de transitie periode komen hebben het hier moeilijk mee en komen pas als het lekkerste eruit is  of komen niet aan hun % structuur.

Ook is zo’n basisrantsoen gauw te hoog voor de koeien aan het einde van hun lactatie en dus te duur en het geeft ook nog luie koeien. Dan is een krachtvoerstation vaak handiger, je geeft precies de koeien die het nodig hebben en de koeien aan het eind van hun lactatie zijn beter te begeleiden. Inderdaad zit de kans erin dat koeien dan minder naar de VMS komen.

Ook hier maken de juiste instellingen weer het verschil, dus kleine porties in krachtvoerstation, goed in de gaten houden hoe vaak de koe in de VMS komt, komt ze maar 2x per dag of misschien wel 4x per dag, en vooral na afkalven eerst in de VMS opbouwen en dan pas in krachtvoerstation. En is ze langer dan bijv. 150 dagen in lactatie of zit ze onder een bepaalde melkgift dan alleen krachtvoer in VMS! Dat zijn enkele zaken welke zo’n krachtvoerstation tot een grote of juist geen toegevoegde waarde maken!

Dat bijproducten soms prima passen is een gegeven, zie ook Tip dec. 2012, maar dat het ook veel meer werk en afval opleveren is ook bekend, vandaar dat de resultaten in boekhoudrapporten bijna altijd minder fraai zijn dan dat u uitgerekend had…..

 

Januari 2013:

Wanneer toestemming om gemolken te worden
(Automatische) Melkpermissie

Bij DeLaval kan de veehouder zelf instellen wat het goede moment is dat de koe weer toestemming krijgt om gemolken te worden.

Dat een koe vooral de eerste maanden van haar lactatie vaker dan twee keer per dag gemolken kan worden is heel prettig vooral voor de hoogproductieve koeien, en jonge vaarzen. (Vraag dit eens aan vrouwen die zelf hun pasgeboren baby borstvoeding geven. Die kunnen niet begrijpen dat een koe met zo’n melkproductie maar 2x per dag gemolken wordt… ). Het is ook een van de grote voordelen van het robotmelken en waarschijnlijk een van de redenen waarom u op Robotmelken bent overgegaan.
Bij een oudmelkte koe voegt meer dan 2x per dag melken weinig toe.

Hoe moet het ingesteld worden?

Bij het Delpro programma is de lactatie ingedeeld in drie periodes. De eerste is meteen na het afkalven, de begin lactatie, de periode dat de koe vaak gemolken moet worden. Dat is ook heel goed voor het stimuleren van hormonen en instincten en het activeren van de melkblaasjes. Dit levert dan ook zomaar  10 – 15% meer melk op!

De eerste periode mag duren tot het moment waarop de meeste koeien in hun lactatie hun piek halen tot beginnen te dalen, meestal rond 60 – 80 dagen.
Vanaf Delpro 4.5 is er een hele duidelijke grafiek bij gekomen die precies aangeeft waar op uw bedrijf de piekproductie van uw koeien zit.
Tijdens de eerste periode is de tijdsinstelling belangrijker dan de verwachte melkgift en zetten we die op 5 – 6 uren. Voor die eerste periode zetten we de toestemming op verwachte melkgift op het niveau wat de koeien op hun top geven gedeeld door 4. Bijvoorbeeld uw vaarzen halen gemiddeld 28-30 kg per dag, dan de verwachte melkgift op 7-8, oudere koeien gemiddelde top van 36-40 kg melk per dag => verwachte melkgift op 9-10.

In de tweede periode, de middenlactatie, is het verhaal van hormonen en instincten veel minder van belang. Dan is de verwachte melkgift veel belangrijker, veel liters per dag = veel mogen komen, minder liters dus minder vaak komen en ook niet de melkbeurten, melktijd, voor nu belangrijkere koeien “wegsnoepen”. En de juiste instelling moet zorgen dat de koe heel langzaam en ongemerkt minder vaak melktoestemming krijgt. Dat past ook weer bij haar natuurlijk gedrag. Daarom is de (dalende) verwachte melkgift hier het belangrijkst.

Met deze tweede periode spelen we veel meer en kijken we:

  • hoe vol is uw melkrobot
  • wat is de productie in die periode
  • hoe lang draait u al met de VMS (hebben alle koeien minimaal 1x gekalfd bij de VMS)
  • hoe mooi zijn de speenpunten

Dus niet eens eenvoudig!

Voor de opstart en bij nieuwe koeien staat de melktoestemming op 6½ uur. Dat is een prima startinstelling.
Bij nieuwe koeien / vaarzen moet automatische melktoestemming eenmalig aangevinkt worden.

Zodra er na de opstart een juiste verwachte melkgift bekend is (na ca. een week ) kan de tweede periode  op 7 uren gezet worden met dezelfde verwachte melkgift als in de eerste periode.  Deze uren kunnen langzaam verhoogd worden naar 8 of zelfs 10 uren, afhankelijk van bovengenoemde punten.
En daarna mag de verwachte melkgift hoger, dus eigenlijk pas een jaar na de opstart. Als de robot niet vol is kan de verwachte melkgift gelijk blijven.
Vuistregel voor verwachte melkgift in de midden periode is: wat geeft uw vaars / koe op 120 – 150 dagen, dat delen we door drie.

Dan staat de verwachte melkgift instelling meestal gelijk of 1 kg hoger dan in de eerste periode.

De tweede en derde periode echt benutten kan dus pas op zijn vlugst na een jaar, wat betekent dat koeien uit midden lactatie het eerste jaar eerder melktoestemming krijgen, dat kost capaciteit maar de koeien worden minder vaak afgewezen bij hun robotbezoek en leren veel sneller, worden vaker beloond om naar de robot te komen.
Vandaar dat wij ook altijd hopen dat u niet meteen met een volle VMS opstart.

Want hebt u 40 of 70 koeien op een VMS maakt dan een groot verschil!

De laatste periode, de late lactatie, is bedoeld voor alleen de laatste 2 – 3 weken voor het droogzetten, (met een positieve drachtigheidscontrole) en dus niet meer dan 2x per dag melken: Dus de melktoestemming vanaf 10 uren en een bijna niet te halen hoge verwachte melkgift.
Denk erom dat oudmelkte koeien vaker melken, ook al geven ze veel,  het is niet goed voor de slotgaten, het droogzetten, de rust en dus voor de levensduur van uw koeien!!
(Hoog bezoekgemiddelde doet het wel goed op verjaardagen of boerenvergaderingen…)

Het is ook niet goed voor de capaciteit van de robot en eventueel zuurtegraad.
En met lagere melkgiften per melkbeurt krijg je ook makkelijker meer onvolledige melkingen.

Aanpassingen moeten in kleine stapjes gedaan worden, om de koe niet uit haar ritme te halen.

Daarnaast hebt u bij DeLaval de mogelijkheid de melktoestemming van een individuele koe apart in te stellen, bijvoorbeeld een hoog-celgetal koe vaker, of een koe die weinig melk geeft of nauwe spenen heeft misschien minder vaak melken.

Bij vrij koeverkeer betekent melktoestemming gemolken mogen worden, bij FeedFirst of MilkFirst betekent het gemolken moeten worden en daarom mag bij deze typen koeverkeer de instelling iets hoger staan.

Tips uit 2012

December 2012:

Compenseren ruwvoer als het matiger is dan analyse zegt.

2012 was weer een bijzonder groei-jaar. Op de meeste plaatsen viel meer dan voldoende regen, goede temperaturen maar weinig zonlicht. Dat  zorgde voor veel grasgroei.
Als een koe veel melk geeft krijgt ze een kilogram extra krachtvoer. Het grasland krijgt vaak niet extra (kunst)mest met als gevolg dat er wel veel graskuil is gewonnen maar met minder energie. Minder zonlicht betekent minder suiker dus minder smakelijk…! Bacteriën hebben suiker nodig om om te zetten in melkzuur, dat is nodig om de kuilen goed te laten slagen. Die bacteriën pakken hun deel wel zodat uw kuil en de analyses goed lijkt maar er te weinig suiker overblijft voor de smaak.
Meestal zijn we blij als u niet te kort gemaaid hebt, maar vooral dit jaar lijken de langer gemaaide kuilen in het nadeel te zijn met verhoudingsgewijs veel stengel en weinig energie en smaak. En ruwe celstof is van zichzelf niet lekker.
Daarbij komt ook nog dat u misschien arbeidstechnisch niet altijd meer de mogelijkheid hebt om ‘s middags of ‘s avonds te maaien, wat ook meer suikers in de kuilen oplevert.

Het lijkt dus niet altijd te zien in de kuilanalyses zodat we onderweg tegenvallende resultaten zien doordat er door de koeien veel te weinig uit ruwvoer gehaald wordt. (Hoe snel dat gaat zie Tip sept. 2011). Ruwvoeropname is zomaar 10 – 20 % lager als een koe een keer minder naar het voerhek komt of al stopt met vreten als de grootste trek gestild is..

  • Zeggen de cijfers hetzelfde als uw ogen en handen zien?
  • Heeft uw rantsoen aan voerhek voldoende smaak?
  • Kunt bijv. korter, langer natter of drogere kuil goed over jaar verdelen?
  • Compenseert u goed wat ontbreekt?

Vooral ook omdat voer aankopen dit jaar erg duur is, is het erg belangrijk om met uw (veevoer) adviseur te bekijken welke categorie dieren welke aanvulling wel en welke juist niet nodig hebben. Als u dat kunt sturen kunnen de kosten nog enigszins meevallen.

Bijvoorbeeld:

  • Goed ruwvoer, goede kwaliteit maar ze vreten te weinig:  Melasse??
  • Matige kuil, te weinig energie, suiker en smaak: Perspulp??
  • Veel stengel, ruwe celstof maar matige vertering: Bierbostel ??

 

November 2012:

Controleren werking desinfectie.

De herfst heeft haar intrede gedaan, en aan uw handen en gezicht merkt u waarschijnlijk dat het weer ook ruwer met uw huid omgaat. Zo ook met de huid van de spenen van de koe!
Vorig jaar zijn, vooral na die strenge vorst, hier en daar de spenen nogal wat schraler geworden met als gevolgd dat koeien het melken als minder prettig ervaren, minder graag komen, en de slotgaten minder goed na melken sluiten! Dit heeft enkele weken na die vorst zelfs extra uierontstekingen tot gevolg gehad!

Daarom let goed op of uw desinfectie goed haar werk doet: DeLaval kan best wel heel goed programmeren, maar niet controleren! Sprayt hij goed, dekt het goed, niet (half) verstopt, enz. Zo niet dan moet u de nozzel uitelkaar halen, sleutel 14, en met schroevendraaier binnenkant uitelkaar. Dit goed schoonmaken met heet water en borsteltje of kleine schroevendraaier uitkrabben. Daarna op touchscreen een keer testen (VMS Menu => Robot => Onderhoud => Pomp desinfectie starten), rommel eruit laten stromen, en dan weer in elkaar zetten. Het is metaal op kunststof dus niet te sterk willen wezen maar “handvast”  aandraaien.

Ook is het verstandig om af en toe, bijvoorbeeld nadat een can leeg is, het geheel  zonder nozzel met warm water door te spoelen en het (melk)filtertje, wat om het gewichtje in de can zit, te vernieuwen.

Daarnaast kan het spraymiddel en installatie ook bevriezen!

En natuurlijk is het belangrijk welk middel gebruikt u: het moet dus goed bacteriedodend zijn, huidverzorgend werken en bij uw technische installatie passen!

Een uierontsteking meer of koeien die minder graag gemolken worden is al gauw duurder dan wat u bespaart door gebruik van goedkope middelen. DeLaval heeft hiervoor o.a. Pro-Active en Tri-Fender dipmiddel. Mocht u voor iets anders kiezen zorg wel dat uw desinfectiemiddel minimaal dezelfde bacteriedodende en uierverzorgende werking heeft!

 

Oktober 2012:

Gericht, duur, eiwit voeren.

Naar het zich nu laat aanzien valt de hoeveelheid eiwit in de graskuilen niet mee. Het gras groeide hard maar moest het met dezelfde bemesting doen.
En eiwit aankopen kan wel eens duur worden.
Behalve dat eiwit een nuttige en noodzakelijke bouwsteen voor de koe betekent is het ook heel bevorderlijk voor de melkproductie: eiwit is melkdrijvend. Om die productie vol te kunnen houden moet de koe ook veel energie vreten. Of elke koe dat aan kan is de vraag.

Extra reden om het dure eiwit gestuurd te voeren! Als u bijvoorbeeld soja / raapschroot aan het voerhek voert zien dominante koeien vaak kans hun deel plus een beetje van de buurvrouw, of een rangorde lagere koe, of koe die nog in een box ligt, weg te snoepen. Dan kan er dus makkelijk duur voer bij de verkeerde koe komen.  En juist bij melken met een VMS hopen we dat alle koeien wel vaak maar niet tegelijk bij het voerhek komen! Krachtvoerproducten bij het voerhek vandaan halen betekent lager basisrantsoen en dus meer mogelijkheden als lokbrok in VMS.
Het is sowieso verstandig om magere en / of zieke koeien en ook vaarzen een halve tot hele kilo eiwitrijke brok minder dan hun kuddegenotes te voeren. Dat is dan even niet bevorderlijk voor de productie maar de koe herstelt makkelijker of de (lichte?) vaars krijgt de kans door te groeien tot een sterkere oudere koe.
En: de “laatste liter” voor topproducties kan dit jaar wel eens extra duur worden!

Hoeveel melk kunnen uw koeien geven uit basisrantsoen + minimale gift in VMS?

Sorteer eens in Status op 7-daags gemiddelde en kijk hoeveel daar onder zitten.

 

September 2012:

Krachtvoer  kalibreren.

Zoals u weet heeft krachtvoer nu eenmaal niet altijd hetzelfde gewicht. En omdat een VMS, maar ook krachtvoerstation, op volume doseert is het belangrijk om af en toe de stations te kalibreren. U weet wel: een liter lood weegt behoorlijk meer dan een liter dons. Maar ook bij krachtvoer zien we dat de ene brok soms 10 – 30 %  zwaarder òf lichter is dan de standaard instelling. Dat betekent dan dat wanneer u dit niet bijstelt u zoveel % meer of minder krachtvoer voert dan dat u denkt.

Hoe kalibreren we de krachtvoergift in de VMS?
Op het touchscreen gaan we naar “VMS Menu”, dan naar “Station” en dan kiezen we voor “Onderhoud”. Daar staat helemaal rechts “Kalibreren”, daaronder de derde knop “Voerautomaat”.

Als we die indrukken komen we bij het kalibreren. Die vier knoppen loopt u door door op “volgende”  te drukken. Wel vooraf voerbak goed schoonmaken. Dus u kiest welke methode en bij de volgende knop welke voersoort. Kies ook altijd voor “Herhaal 3 maal” want het is en blijft immers een steekproef. Dan met “Verzamelen” valt de brok, deze moet u nauwkeurig afwegen en eventueel weer door drie delen. (Lees ook de beschrijving op het scherm).

Dan gaan we naar de PC en openen we “Unit”, en onder “Alpro WE” gaan we naar het station wat gekalibreerd is. Dan staat in het onderste blok “Naam voerautomaat” en kiest u de voersoort die u gekalibreerd hebt. Als u hierop dubbelklikt komt het scherm te voorschijn waar u de “Kalibratie hoeveelheid” kunt aanpassen. Bijvoorbeeld u hebt “Herhaal 3 maal” ingetoetst en  daarna 1920 gram gewogen, dan vult u 1920 : 3 =  0,640 in. Het staat er namelijk in kg.
Schrijf er ook de datum bij wanneer u dit gedaan heeft, dan weet u meteen hoe lang het weer geleden is 😉

Het is verstandig om dit sowieso te doen als u van voersoort, of voerleverancier veranderd maar anders ook, bijvoorbeeld 1x per drie maanden. Deze opdracht kan mooi in de serviceteller.

 

Augustus 2012:

Reinigen rubberflap:

Voor veel veehoud(st)ers is de rubberflap die de melkbekers opvangt een bron van ergernis om schoon te houden. En als hij niet schoon is is het natuurlijk ook weer een bron van bacteriën en kiemen.
Daar komt voor onze Belgische veehouders nog bij dat het ook invloed kan hebben op het Coli getal in de melk!

Een rondje bij monteurs langs geeft de volgende Tips:

Een goede methode is om  de rubberflap even inspuiten met een oplossing van ultra gecombineerd reinigingsmiddel.

Wel even laten inwerken, daarna met een stevige borstel o.i.d. schoonmaken.
Let ook op de binnenkant.
Minimaal 1 keer per week.

Het is ideaal wanneer u ook warm water ter beschikking hebt op de slang bij de VMS.

Vervangen van de flap, als hij niet meer schoon wil of als hij rond/bol gaat staan.  Want dan kunnen bacteriën en kiemen zich te makkelijk vestigen.
Bezuinig hier niet op maar op zich kan de rubberflap jaaaaren mee.

 

“Tussentip”

Hè¨, hè, eindelijk mooi weer en kunnen we weer volop aan het maaien! En nog mooi oogsten ook!

Bedenk wel dat dit gras met weinig zon en veel water gegroeid is bij voor juli te lage temperaturen. Als u dit herkent laat deze graskuil dan komend winterseizoen niet het hoofdaandeel van het rantsoen vormen voor uw melkkoeien! Tegenvallende productie is te voorspelbaar.
Dus houd hier nu rekening mee bij de opslag van deze kuil!
(Zie ook Tip van de maand Maart 2011)

 

Juli 2012:

Driespeen?

Bij robot melken valt het vaak duidelijk op dat er grote verschillen in productie zijn per kwartier van een koe. Vaak ligt er een oude mastitis aan ten grondslag maar er kan ook een andere reden zijn dat de koe onkant is (geworden).

Bijna altijd is deze melk van slechtere kwaliteit maar valt in het celgetal niet op omdat het zo weinig is. Wel vaak heeft de robot meer moeite het speen te vinden en vindt de koe het minder prettig om gemolken te worden. Zeker wanneer de productie van zo’n speen bij de meeste melkbeurten in de buurt van of onder de 0,3kg blijft zal de robot zelfs beslissen het speen af te nemen en daarna opnieuw onder te hangen. Soms meerdere keren. Dat vindt de koe helemaal niet leuk, ze heeft de brok allang op en wil weg.

We zien dan ook vaak dat wanneer een veehouder een dergelijke koe voor de robot driespeen maakt dat de koe plezieriger gemolken wordt, liever en dus vaker komt en met gemak met drie spenen de productie van voorheen met vier spenen overtreft. Daarnaast wordt de melktijd ook nog eens flink korter, prettig voor de koe en interessant voor de boer!

Hoe maak je een koe driespeen?
Als de andere melk naar de tank mag is penicilline uitgesloten!!
Wanneer u op tijd beslist is het mogelijk om het speen in de VMS droog te melden en dan de volgende dag met de hand even leeg te trekken, dan afbouwend 2 dagen wachten en weer leeg trekken, dit afbouwend door doen totdat u vertrouwd dat het speen zonder complicaties opdroogt.
Bij omgevingsgebonden veroorzakers, bijv. Uberis,  lukt dit vaak, bij melkgebonden veroorzakers, bijv. Aureus, lukt dit niet.
Afhankelijk van de oorzaak en hoe het gegaan is, kan een koe een volgend jaar zelfs weer vierspeen zijn.

Is een koe zwaar geïnfecteerd of met koe-gebonden bacteriën dan heeft de dierenarts een probaat middel wat de koe definitief driespeen maakt maar ook de (sub)klinische mastitis “wegbrand”.

 

Juni 2012:

Tips teruglezen:

Het is nu juni 2012 en dat betekent dat er nu 2 jaar “Tips van de maand” op deze site staan.
En ook DeLaval zelf heeft niet stil gezeten. Met name de laatste generatie melkrobot is nog bedrijfszekerder geworden en de verdere ontwikkelingen die ondersteund worden door het nieuwe Delpro programma geven veel mogelijkheden om zo goed mogelijk met uw koeien te scoren!

En wanneer u al langer met een VMS melkt hebt u de mogelijkheid om te kiezen of u de nieuwste ontwikkelingen wilt gebruiken of niet.
Ik durf dan ook de bewering aan dat u met een VMS van DeLaval meer moet melken dan voorheen, met een minimaal gelijk en liefst lager celgetal,  maar ook beter dan collega’s die geen DeLaval hebben. Dit met name vanwege de melktechniek, het DelPro programma maar vooral omdat uw wensen als “koekenner” nog steeds centraal staat!

U moet het zo zien: DeLaval geeft met de VMS en de programma’s de voorzetten en u kopt ze in!
Loop de tips nog eens na en denkt u dat uw resultaten beter kunnen laat het weten.
Wees niet tevreden met een gemiddeld resultaat, dat zijn wij ook niet!!
En als de prijzen weer onder druk komen kunt u dat ook niet…..

Lees ook eens dit verhaal (hier stond een link naar een Zweeds bedrijf, maar inmiddels is deze pagina interessanter) : http://thenavigator.delaval.com/top-vms-producers-honored-in-vegas

 

Mei 2012:

VMS boxlengte:

Na het inmelken zowel bij de opstart als bij nieuwe vaarzen of nieuwe koeien is het aan te raden deze eerst wat krap in de VMS op te sluiten. Maar als de koeien aan de VMS gewend zijn is dat juist niet meer goed want:

* Ze staan minder prettig, dus minder rustig en soms krom
* Morsen meer voer
* Vooral hogere achterspenen zijn moeilijker aan te sluiten
* Bij 2 gespiegelde VMSsen op een VMS groep staat de koe in de ene VMS krom naar links en in andere krom naar rechts…., dan is het uier dus ook op een andere plaats en is dus ook moeilijker te vinden voor robot.
* VMS begint pas als achterdeur goed dicht is en dat duurt langer. En natuurlijk extra lang bij grote of dikkere koeien.

Dus let er op dat koeien prettig staan maar ook dat de achterdeur niet te ver naar binnen gaat of te ruim afgesteld staat.

De mestplaat hoort ongeveer voor de helft tot tweederde uit te slaan.

Op de koekaart, maar ook op het Touchscreen bij “Station” kunt u dit makkelijk aanpassen.

 

April 2012:

Actuele Back-up op USB stick:

Er is weer een computer van een VMS gestolen…..
Dus veehouders: Wees gewaarschuwd!!
Uiteraard door te proberen inbrekers buiten de deur te houden, maar zorg ook dat u regelmatig de USB-stick met back-up verwisseld en een USB stick in huis of in ieder geval niet bij de PC bewaart!
Dat was nu wel het geval en alle informatie weg…..

 

Maart 2012:

Plezierig op PC kijken:

Veel “iets minder jonge” veehouders hebben een oude leesbril bij de computer in de stal liggen.
Als het niet goed, niet prettig, kijkt is het logisch dat u zich maar liever niet in de PC en het programma van de VMS verdiept en belangrijke informatie over het functioneren van de VMS, of van een individuele koe, mist.

Houdt er rekening mee dat bij het lezen vanaf de computer meestal een halve sterkte minder nodig is dan voor de krant of leesboek!
Voor leesboek of krant  +2?, dan bij PC  +1½!
Dat betekent in de praktijk dat u er minder dicht op hoeft te zitten om goed te lezen.
En een leesbril voor een paar euro  bij Hema of zo, daar zal het toch niet om over blijven….?

P.S. Een helder beeldscherm is ook heel prettig 😉

 

Februari 2012:

Deze maand zelfs twee tips, een van veehouder/inmelker en een van monteur.

VMS Begeleidingspoort:

De VMS Begeleidingspoort is een handig hulpmiddel om koeien en vaarzen rustig in de VMS te begeleiden. Tijdens het inmelken, maar ook bij het alledaagse gebruik van de VMS is dit hulpmiddel een welkome aanvulling en zorgt voor veel arbeids -gemak en -plezier. Met behulp van het hek is één persoon (alleen) in staat om “nieuwe” koeien en vaarzen het gebruik van de VMS te leren. Maar het is ook een handig hulpmiddel, als er koeien zijn die met voorrang gemolken moeten worden, bijvoorbeeld kreupele of tochtige koeien. Even het hek erachter en je weet zeker dat er geen bazige koe meer voor kan kruipen.

Het hek kan zonder las en slijpwerk aan elke (bestaande) VMS gemonteerd worden. Met behulp van de kruiskoppelingen is de hoogte variabel af te stellen, al naar wens van de veehouder. De constructie is van dikwandige buis gemaakt en volledig thermisch verzinkt.

Na gebruik klapt het hek volledig terug langs het bestaande spijlenhek, en neemt zo minimaal ruimte in beslag. Borging aan het spijlenhek is mogelijk met een valsluiting.

Voor meer informatie, meer foto’s, prijzen of bestellingen en bezorgen kunt U ook contact opnemen met Gregor Gross Bolting, tel. 06 13 15 75 95 of grossbolting@planet.nl

 

x=x=x=x=x

 

Voorzorg Winter:

Het is nu toch behoorlijk begonnen met vriezen. Vorig jaar hebben we ook een paar strenge nachtvorsten gehad met harde wind. Die nacht heb ik (monteur) de hele nacht op de bank gezeten om de veehouders te adviseren hoe ze de VMS weer aan de gang kregen. Want wanneer gaat het mis. De twee slangen van de vaste leiding naar de spoelautomaat (onder de omgekeerde emmer) gaan bevriezen en zodra de veehouder dat allemaal weer voor elkaar heeft komt de stijve olie niet in beweging.

Advies: Zorg dat alle seperatie melk koeien gemolken zijn om 21:00 en niet weer een melktoestemming krijgen voor 08:00 uur en dat in die tussentijd geen hoofdreiniging gepland staat. Met deze voorbereiding draait de VMS mooi door en heeft het minste last van de vorst.

Zie ook de Tip van de maand van december 2010.

 

Januari 2012:

Bedrijfsdoelstelling ijkpunt:

Op veel bedrijven die al enkele jaren met een of meer melkrobot(s) werken draait het van goed tot zeer goed.
En nu is het januari van het nieuwe jaar 2012 en uw voornemens zullen vast niet zijn om “achterover te leunen”.

Dus: een nieuw jaar, een nieuwe spiegel om eens in te kijken en kritisch naar uw bedrijf, de ontwikkeling van uw veestapel, enz. te kijken. Hoe staat u ervoor, hoe staan uw koeien ervoor, materiaal, en verder…
Hebt u een structureel (stappen) plan voor de komende jaren?
Waar ligt uw volgende uitdaging?
Denk daarbij aan bedrijfsontwikkeling, (prettige) persoonlijke arbeidsinzet, gebouwen, mechanisatie, productie maar vooral aan levensduur van de koeien.
Een moderne kreet is “duurzaamheid”, ook voor uw bedrijf.

Waar staat u in 2015, 2020, ………??

Met ons in die spiegel kijken legt nogal eens accenten…, ook waar u ze niet verwacht!

Tip archief uit 2011 en 2010

Tips van de maand uit 2011

December 2011:

Schoonmaken, met autowasborstel?

De traditionele melkstal werd (meestal) 2 keer daags schoon gemaakt. Ook de VMS heeft een dagelijkse reiniging nodig om goed te kunnen blijven functioneren.

Bij iedereen is inmiddels wel bekend dat de camera het meest (vuil-) gevoelige onderdeel van de robot is. De camera 3 keer daags schoonmaken met Antikal, vooral als u “hard” water heeft zorgt ervoor dat Kalkaanslag geen kans krijgt !

De spons elke keer bij het passeren uitknijpen en af en toe een beetje WC-eend of Antikal op de spons helpt nog eens extra. Zo heeft de camera de hele dag/nacht een kleine voorraad Antikal en wordt de camera na elke melkbeurt goed schoon.

Verder horen de korte/lange melkslangen ook een dagelijkse reinigingsbeurt te krijgen. De VMS spoelt ze wel af maar doet dat “met de ogen dicht”. Een handig hulpmiddel hierbij is een handschrobber van de Toerboertieker of een autoborstel zoals de Gardena (zie afbeelding).

Ook de Voorbehandelbeker kunt U op deze manier goed schoon maken.
Èn,… alles is gelijk op goed functioneren gecontroleerd!

Ook  de kappen van de VMS en de robot arm zijn met deze borstel prima schoon te maken. Voordeel hiervan is ook nog eens dat het wat minder spettert dan een “gewone” handdouche.

De camera kunt U maar beter niet met een borstel schoon maken, om krasjes te voorkomen gebruikt U hiervoor uitsluitend papieren doekjes.

 

November 2011:

Uiers ontharen

In de herfst, en vooral bij oudmelkse koeien groeit het haar op de uiers snel. Daardoor kan de melkrobot langer werk hebben met spenen zoeken  of zelfs een extra koe onvolledig melken!

Zit het uierscheren of branden in uw arbeidsprotocol?

 

Oktober:

Klauwverzorgen

Om veel ruwvoer op te kunnen nemen moet een koe vaak bij het voerhek komen.
Om veel melk te geven moet een koe vaak naar de melkrobot komen.

Om dat allemaal te kunnen realiseren heeft ze onder andere gezonde klauwen nodig.
Dat bereik je niet alleen door te bekappen als een koe kreupel is maar vooral preventief bekappen bijvoorbeeld voor de droogstand en na ± 120 dagen in lactatie.  Dan is de koe namelijk de periode van de negatieve energiebalans voorbij.
En dan bekappen op zo’n manier dat de klauwen niet alleen genezen maar ook sterker worden.

Na het afkalven komt het er vaak enorm op aan: veel melk geven en daarvoor ook veel moeten kunnen vreten. Die koeien moet je eigenlijk zo weinig mogelijk hoeven te bekappen want dat geeft ook nog eens dunne en kwetsbare klauwen.
Met gezonde klauwen maakt een koe op een dag zomaar 2 à 3 bezoekjes aan het voerhek meer, en dat betekent 10 tot 20% ruwvoer meer, èn doet ze een bezoek aan de robot extra!

En dat is natuurlijk goed voor meer melk en zorgt ook nog eens voor een kortere negatieve energiebalans!
En dat vertaalt zich weer in meer weerbaarheid en een hogere levensduur!

Zo verdient een maandelijkse (duurdere) klauwverzorgingsronde voor koeien die bijna droog moeten en koeien die halverwege in lactatie zijn zich royaal terug.

Inmiddels kunnen wij via een expert ook klauwverzorgingscursussen aan bieden. (Zie elders op deze site).

Bedrijven waar ik op bezoek  geweest ben heb ik vaak een voorbeeld achtergelaten hoe preventief klauwverzorgen gedaan moet worden.

 

September 2011:

Opname en benutting energie uit ruwvoer

In voorjaarsgras zit meer dan 1000 VEM en is erg lekker! In zomer en herfstgras daalt dit naar ± 950 VEM.
Stel een koe eet wel 18 kg ds van het voorjaarsgras, veel meer dan van herfstgras bijvoorbeeld:
18 kg ds x 1000 = 18.000 VEM ( is goed voor ± 28 liter)
15 kg ds x   950 = 14.250 VEM ( is goed voor ± 20 liter)
verschil …….           3.750 VEM

1 kg krachtvoer heeft ± 950 VEM. Vanaf augustus moet er meestal wel droge stof aan kuil en of maïs bij maar ook dat heeft niet die VEM van voorjaarsgras. Dus wilt u de hoogproductieve koeien compenseren dan is daar 3 – 4 kg extra (kracht) voer voor nodig……  Lager productieve koeien hebben aan 14.000 VEM vaak nog wel voldoende.

Zo gaat het ook met de verschillende kuilen van dit jaar, de voorjaarskuil is energierijk en erg lekker met veel suiker. Ook hier reken maar dat de koeien zomaar 2 kg meer opeten dan van de kuil van latere sneden of van vorig jaar. U schept ook eerder een keer extra op als moeders erg lekker heeft gekookt.
Dus ook dan zomaar een daling aan het voerhek van 2 x 950 VEM = 1900 VEM per koe per dag! Dat is dus ook weer 2 kg extra voer om het VEM niveau op peil te houden…. Daarnaast zijn er ook nog grote schommelingen in ruw eiwit, enz.

Het is erg moeilijk om de koeien het seizoen rond op de melk te houden. Dus weer een motivatie om verschillende kuilen zoveel mogelijk over het jaar te verdelen. Want schommelingen, vooral ook in ruw eiwit zijn behalve voor de productie ook nog slecht voor hoefbevangenheid en weerstand.
En heeft dus ook weer veel invloed op constanter bezoekgedrag van de koe aan de melkrobot!

Extra probleem dit jaar is wel dat de 2e en 3e snee kuil dit jaar bijna niet koud te houden is.
Dus wanneer die bult (te?) groot is zijn de kuilanalyses anders dan de kuil aan het voerhek en:

….. is dan niet de voersnelheid eigenlijk baas over het rantsoen in plaats van u….??

 

Augustus 2011:

Ventilatoren

Ook dit jaar met haar wisselende temperaturen en luchtvochtigheid laat weer zien dat goede ventilatie en zo veel mogelijk frisse lucht een absoluut vereiste is voor onze steeds meer producerende melkveestapel. Koeien hebben steeds meer frisse lucht nodig en bacteriën en virussen,  ziekten dus,  hebben er een hekel aan!
U mag niet te lang en teveel de kuil en of mest ruiken en let op dode hoeken!

Let bij een goed ventilatieplan op de meest voorkomende windrichting en of er belemmerende factoren als bijgebouwen, bomen e.d. rond de stal aanwezig zijn.
Open zijwanden of soms zelfs open “kopskanten” moet voor voldoende inlaat zorgen.

Ventilatoren verplaatsen alleen lucht, dus laat ze schone buitenlucht aantrekken en een circulerende windstroom in uw stal creëren.
Graag zien wij een (baan) richting de VMS blazen, dit omdat het dan gelijk in de wachtruimte en robotruimte frisser en prettiger voor de koe is, èn omdat vliegen juist een hekel aan wind hebben.
De andere richting hangt af van de breedte en inrichting van de stal.

Afhankelijk van de inhoud van de stal mogen ze bijna altijd zacht of harder aanstaan!

Stilstaand water, maar ook stilstaande lucht is muf en kan makkelijker bacteriën vasthouden

Tocht is ongezond, (beetje) wind is gezond!

 

Juli 2011:

Veel of weinig kans op genezing na uierontsteking

Omdat bij robotmelken van elke melkbeurt gegevens in de computer verschijnen ziet u snel of in melk afwijkingen zitten en of dat er bij een koe iets verandert. Dus is eerder actie te ondernemen. (zie ook tip vd maand juni 2010)

Hiermee en door de ontwikkelingen in koemonitor en via de grafiek te bekijken is op tijd een behoorlijk goede inschatting te maken welke koe en hoe lang behandelen?

Afhankelijk van snelheid van aanpak en onderstaande punten ligt de genezingskans bij hoog celgetal koeien tussen 20 en 90%. (bron UGCN)

Deze koeien hebben een mindere grote genezingskans van uierontsteking:

Dus probeer ook op tijd in te schatten of genezing kansrijk of kansloos is.
(ook al is het Pietje 30 met dat en dat verhaal)
Kansloze koeien kunnen nog veel tijd en geld kosten en kunnen ook nog stalgenotes besmetten….!

 

Juni 2011:

Tip bij bouwplannen

Hebt u bouw- of verbouwplannen?
Denk eens aan het volgende rijtje:

Ik heb in 3 minuten, of één persoon kan(!):

  •  een pas afgekalfde koe in de VMS
  •  een kreupele koe in de behandelbox
  •  een te behandelen koe gesepareerd
  •  een af te voeren koe gesepareerd
  •  een (droge) koe verhuisd
  •  een koe van (productie) groep gewisseld
  •  een kalf verhuisd
  •  een pink verhuisd

In mijn (nieuwe) looproute zie ik 3 keer per dag:

  • het melkvee
  • de droge koeien
  • pas afgekalfden
  • jongvee
  • kalveren
  • de sensoren van de voervijzels

Verder o.a.:

  • Mijn koeien hoeven nog minimaal korte bochten te maken en te draaien op hun klauwen.
    (Ook de droge koeien?)
    Als het echt niet anders kan is het zeer te overwegen om op deze plekken, vooral bij droge koeien,  rubber op de roosters te leggen!
  • Ik heb korte afstanden en kan makkelijk met melkemmers lopen.

En misschien hebt u voor uzelf nog wel meer wensen, succes!

 

Mei 2011:

Aanbod ruwvoer jaarrond

U hebt groot gelijk als u nu gaat maaien, stel je voor dat we straks net zo’n lange natte periode krijgen als dat we nu een droge periode hebben!

Maar denkt u dus wel om hoe dit op te slaan, het verschil in ruwvoer zou wel eens heel groot kunnen worden dit jaar en dus extra moeilijk het komende seizoen om een goed rantsoen te maken! (Zie “maart”)

 

April 2011:

Voorbehandelen

Het voorbehandelen voorafgaand aan het melken heeft twee bekende functies.
Uiteraard moeten de spenen goed schoon.

Maar vooral het goed prepareren op de melkbeurt is misschien nog wel belangrijker!

Vandaar ook dat tijd die bespaard wordt op korter voorbehandelen vaak weer verloren gaat in de tijd van de melkbeurt of zelfs in het goed leegmelken van de koe.
Dus goed voorbehandelen is beter voor de melkgift en natuurlijk ook voor het celgetal!

Uit recent onderzoek is weer gebleken dat de tijd tussen voorbehandelen en het onderhangen van de melkbekers bijna een minuut mag duren. Gebruik dus die tijd voor goed stimuleren.

Bij de VMS betekent dit vaak gebruik van de standaard instellingen, hooguit wanneer u een hoogproductieve groep bij een VMS heeft, of een enkele nieuwmelkte, kan die stand lichter en bij taaimelkse koeien zelfs verdubbelen.

Let eens op het verloop van de melkstroom op het touchscreen. Bij een goede afstelling komt de koe snel in de buurt van haar hoogste melksnelheid, blijft die snelheid daar en gaat in een paar seconden onderuit als de koe klaar is, waarna per kwartier meteen afgenomen wordt.
Dat is niet alleen goed voor het leegmelken maar ook voor de speenpunten.

De instellingen voor het voorbehandelen kunt u per koe èn per VMS instellen.

Een schone, goed werkende, voorbehandelbeker is natuurlijk ook een vereiste.

 

Maart 2011:

Opslag ruwvoer

Goed ruwvoer is de basis voor een goede economische bedrijfsvoering. Doelstelling is zo dicht mogelijk bij de 365 dagen uw koeien een gelijkwaardig rantsoen aan te bieden van zo goed mogelijke kwaliteit. Daarvoor zorgt u o.a. in de winterperiode door het land zo droog mogelijk en molvrij te houden zodat onkruiden weinig kansen krijgen. En in de zomerperiode op de juiste lengte en bij mooi weer oogsten.

Dat alles niet altijd lukt is een gegeven. Vandaar de noodzaak er nu over na te denken hoe straks de kuilen op te slaan zodat u toch weer zo lang mogelijk uw koeien goed en constant kunt voeren. En we weten inmiddels dat goed voeren bij een melkrobot zorgt voor meer bezoeken aan de melkrobot en dus meer melk.

Het effect van goed ruwvoer aanbod is dus bij een melkrobot nog groter!

Dus  hoe slaat u uw kuilen op?

Te denken valt hierbij aan de zogenaamde lasagnekuilen, dan doe je steeds laagjes over elkaar. Dit vergt veel van het tussentijds afsluiten, vandaar dat je hiervoor eigenlijk minstens 2 sleufsilo’s of rijplaten beschikbaar moet hebben.
Of: hebt u “aparte” kuil gewonnen? Sla dat dan ook apart op zodat u dat kunt gebruiken om bij te sturen i.p.v. gedwongen bent dit alleen en als hoofdmenu te moeten voeren.
Voorbeelden hiervan zijn: te kort gemaaid of juist enkele percelen overgemaaid omdat dit na een droogteperiode minder energie maar veel stengel bevat.

Het zou erg jammer zijn wanneer het antwoord op uw probleem wel op het erf ligt maar u kunt er niet bij……

 

Februari 2011:

Controleer of alle voersoorten werken

Wanneer u meerdere voersoorten in de VMS of krachtvoerbox verstrekt gebeurt het nog wel eens dat een verstopt zit of om een andere reden niet meer werkt. U hoort of ziet wel brok rammelen, maar dat blijkt maar van één voersoort te zijn.
Die andere voersoort hebt u niet voor niks geprogrammeerd dus geeft meteen productie daling of een ander effect wat u niet wenst.

Het zou mooi zijn als de voelers van de voervijzel vanaf uw looproute in zicht zijn zodat het meteen opvalt als iets niet klopt.

Of een stukje doorzichtige voerpijp boven de VMS.
Of even de 2e voersoort op het touchscreen bij “Station” aantikken als u het niet vertrouwt!

 

Januari 2011:

Muizenschade

Vaker dan verwacht blijkt dat muizen op zoek naar eten in staat zijn draden en kabels door te knagen. Dit leidt tot vervelende storingen en te dure schade.

Vooral in de winter en als er wat voerresten liggen kent de VMS, maar ook de kabelgoten, volgens de muizen enkele veilig beschutte plekken om te vertoeven en naar voedsel te zoeken.

Wees hier alert op door zo weinig mogelijk van dat soort plekken te hebben en plaats regelmatig vergif op een voor andere huisdieren niet te bereiken plaats.

 

Tips van de maand uit 2010

December 2010:

Bevries risico’s

Het is weer winter, bent u er klaar voor?
De VMS moet eigenlijk in een ruimte staan die nooit onder de +4 graden komt!

Ook de compressor is een riskante bevriezer maar die staat al vaak in een warmere ruimte.

Een kacheltje richting de VMS en/of warme lucht uit de machine kamer helpt zeker.
En een (isolatie) plaat of kleed van boven de VMS naar het plafon voor de stal helpt om de warmere lucht in de VMS ruimte te houden.
De ventilator die ‘s zomers de vliegen moet weren, kan nu, in de langzaamste stand mooi de “warme” lucht naar beneden richting VMS duwen.
Zo’n plaat of kleed moet wel makkelijk weg of open kunnen als de winter voorbij is, zeker als het in de zomer juist erg warm wordt.
Dan houd het de bedompte lucht vast…
Af en toe een drupje antivries op het schone sponsje helpt ook.

Èn natuurlijk: let op open ramen, deuren en mogelijke tocht gaten!!

 

November 2010:

Arbeidsroutine

Na ingebruikname van de VMS verandert de dagindeling behoorlijk. Hier (weer) structuur inbrengen is erg belangrijk voor het succes.
Werken in protocollen is niet altijd eenvoudig maar helpt wèl.
Misschien is het handig enkele punten de eerste tijd op de kalender te zetten of bij de serviceteller te zetten.

Dat zou er zo uit kunnen zien:

‘s Morgens eerst voer aanschuiven, en in de stal kijken (is het rustig?).

Daarna: bij laarzen schoon spoelen hoort sponsje uitspoelen en uitknijpen

3 x per dag: camera schoon + VMS-check (draait hij goed) en 2 minuten-check;
1 x per dag: melkbekers, slangen en voorbehandelbeker schoon en controleren
1 x per week: frame VMS, voerbak, mestplaat, rubberflap en fotocel schoon.
1 x per 2 weken: krachtvoergift nalopen, USB stick wisselen
1 x per maand: via “Groepsinvoer”  “VMS Dierinstellingen”  nalopen.
1 x per maand: Droog (te) zetten koeien, + koeien voorbij 100 dagen in lactatie klauwverzorgen
1 x per 2 maanden: uiers branden
1 x per 3 maanden: voer kalibreren

 

Oktober 2010:

Krachtvoer tegenover ruwvoer

De keuze hoeveel krachtvoer moet een koe krijgen wordt vaak bepaald door de vraag hoeveel melk de koe geeft en/of hoe ver ze in lactatie is. Toch is het ook erg belangrijk bij de hoeveelheid krachtvoer om de conditie van de koe en haar ruwvoeropname in te schatten, namelijk de verhouding ruwvoer / krachtvoer & bijproducten is erg belangrijk om de koe (pens) gezond, fit en actief te houden en heeft zelfs veel invloed op hoe ze de volgende lactatie weer opstart en dus hoe lang ze het op uw bedrijf volhoudt, denk daarbij o.a. aan verlengen productiepiek in plaats van vervroegen en aan klauwbevangenheid.
Onderweg zien we veel koeien die op het randje van pensverzuring zitten. Dit zijn niet alleen erg kwetsbare koeien maar ook koeien die ineens minder bij de VMS komen.

Vuistregel van Harry: Probeer, vooral de eerste 30 dagen na afkalven, niet meer krachtvoer & bijproducten te voeren dan de helft van haar totale kg ds ruwvoeropname!

En ook verder in lactatie houd deze verhouding in de gaten.

Ook hier is  “het oog van de boer”  weer goud waard!!

 

September 2010:

Doe mee aan studiegroepen

De dagen worden weer korter, zorg dat u deelneemt in studiegroepen of bezoek bijeenkomsten waar u collegae treft die tegen dezelfde zaken aanlopen als u. Melken met melkrobots is nog steeds vrij nieuw en erkennen dat zowel u als ik nog niet “uitgeleerd” bent opent mogelijkheden om verder te ontwikkelen. Vaak komen vragen en zien we reacties waarmee zowel u als uw mede gebruikers beter van worden!

Zie ook de pagina over studiegroepen.


Augustus 2010:

VMS Groepsinvoer bijhouden

Het is verstandig om een keer per maand met behulp van “VMS Groepsinvoer” alle koegebonden instellingen na te lopen, vaak hebt u instellingen gebruikt maar die zijn inmiddels niet meer nodig of kunnen anders. Bijvoorbeeld speeninstellingen, tijdsinstellingen, instellingen voor taaimelkse koeien, enz.
De VMS doet braaf uw opdrachten ook al bedoelt u het niet (meer) zo. Onze robot kan namelijk niet denken maar geweldig onthouden.
Afwijkende getallen of ontbrekende vinkjes vallen meteen op.

Ook kan het verstandig zijn om bij een koe die heeft afgekalfd de standaardinstellingen weer terug te zetten.

Bij “VMS Client” klikt u op de volledige kudde (zwart koetje), dan met rechtermuisknop naar “Groepsinvoer” en daarna naar “VMS koe instellingen”

Bij “Delpro” zoek je de dierlijst op, kiest de gewenste groep en dan met “control A” selecteer je alle koeien, dan “Groepsinvoer” => “Groepsinvoer VMS Dierinstellingen” aan klikken en dan kun je alle onderdelen nalopen en kijken of de vinkjes op de juiste plaats staan.

 

Juli 2010:

Standaardinstellingen goed voor ca. 90% van de koeien

Automatische instellingen, zowel voor voeren als voor melkpermissie, zijn fantastisch voor 80 tot 90 % van de koeien. Zeker melkpermissie goed instellen is positief voor de productie en capaciteit. Maar houd wel die andere 10 tot 20 % van de koeien daarbuiten, die moeten misschien minder vaak of juist vaker gemolken worden. Maar ook (tijdelijk?) meer of minder krachtvoer geven dan het advies kan verstandig zijn, omdat u als veehouder het beste uw koe ziet!

Hier aandacht en tijd aan besteden beloont zich royaal doordat het resulteert in hogere weerbaarheid van de koeien. En dat betekent: minder uitval, verlaging vervangingspercentage en dus verhoging leeftijd gemiddelde veestapel!!

 

Juni 2010:

Minder antibiotica

Met behulp van VMS het gebruik van antibiotica naar beneden? Via de 2-minuten-check, status, koemonitor en MDi zijn heel vroeg afwijkingen te zien. Vaak nog voordat de koe uierontsteking heeft! Door het eerder te zien kan de koe vaak met een lichtere behandeling toe.
En misschien kunt u dit vroege moment gebruiken om een melkmonster op te sturen??
Zo kunt u door de keuze voor het juiste middel gericht en minimaal antibiotica gebruiken!!

Sneller kunnen ingrijpen betekent ook een kortere dip, zowel in productie als ruwvoeropname. En vooral dat laatste is erg belangrijk voor het herstel en de weerstand van de koe. Daardoor zal zij ook een eventuele volgende infectie meer weerstand kunnen bieden!